Kỹ thuật ngâm ủ thùng gỗ sồi: Ngâm ủ thùng lai

Khi thị hiếu của người tiêu dùng thay đổi, nhu cầu về các loại rượu thể hiện cả đặc trưng của rượu nền và sự ảnh hưởng tinh tế từ quá trình ngâm ủ trong thùng gỗ ngày càng tăng. Ngày nay, những người yêu rượu thường ưa chuộng hương vị tinh tế mà không có sự lấn át từ hương gỗ, đó là sự cân bằng tôn lên hương vị trái cây và những đóng góp tinh tế từ thùng gỗ sồi. 

Trong đó, thùng lai là một bước phát triển tự nhiên từ các kỹ thuật ngâm ủ truyền thống, khi mà ngành sản xuất rượu không ngừng cải tiến để đáp ứng những yêu cầu ngày càng cao của thị trường và người tiêu dùng.

Khái niệm

Kỹ thuật ngâm ủ thùng lai (Hybrid-barrel aging) là một phương pháp kết hợp giữa các loại gỗ khác nhau hoặc sử dụng thùng có xử lý khác nhau để tạo ra hương vị đa dạng và phức hợp cho rượu. Mỗi loại gỗ có tính chất riêng biệt về hương vị và sự tương tác với rượu, như khả năng hấp thụ và thẩm thấu, tốc độ trao đổi oxy, và mức độ tạo ra các hợp chất hương vị. Ví như, thay vì chỉ sử dụng một loại gỗ như truyền thống, thùng lai có thể được tạo nên từ sự kết hợp của gỗ sồi Mỹ, gỗ sồi Pháp hoặc các loại gỗ khác như gỗ anh đào, gỗ hạt dẻ, hay gỗ acacia. Hoặc với phương pháp xử lý khác nhau là thùng được làm từ phần mặt đốt cháy than còn phần thanh gỗ được nướng. 

Nguyên lý hoạt động

Nguyên lý hoạt động của kỹ thuật ngâm ủ thùng lai (Hybrid-barrel aging) dựa trên việc kết hợp nhiều loại gỗ hoặc nhiều kỹ thuật chế tác thùng để tối ưu hóa quá trình tương tác giữa rượu và gỗ, có thể tóm lược cơ bản như sau:

- Sử dụng các loại gỗ khác nhau: Để cải thiện sự tương tác giữa rượu và gỗ. Các loại gỗ sồi khác nhau (như gỗ sồi Pháp, sồi Mỹ, sồi Nga) sẽ có cấu trúc, tính chất khác nhau, nên khi kết hợp lại chúng sẽ tạo ra những tầng hương vị phong phú hơn cho rượu.

- Phân bố gỗ theo vị trí trong thùng: Thùng lai có thể được chế tạo từ các loại gỗ khác nhau ở các vị trí khác nhau. Ví dụ như phần mặt thùng được làm từ gỗ sồi Pháp để tạo hương vị trái cây và gia vị, trong khi phần thân được làm từ gỗ sồi Mỹ sẽ cung cấp hương vị ngọt ngào từ vani và caramel. Sự phân bổ này tạo ra các giai đoạn tương tác khác nhau giữa rượu và gỗ trong suốt quá trình ủ, ảnh hưởng đến phong cách hương vị rượu.

- Kiểm soát quá trình oxy hóa: Các loại gỗ khác nhau có khả năng kiểm soát quá trình trao đổi khí (oxygenation) một cách khác nhau, ảnh hưởng đến cách rượu "thở" trong thùng, giúp phát triển cấu trúc và làm mềm rượu, giảm thiểu độ gắt của rượu. Và dựa vào tính chất của gỗ, quá trình này ở một số dòng thùng sẽ diễn chậm hơn trong khi một số thì ngược lại. Vì vậy, thùng lai (là sự kết hợp hài hoà) sẽ giúp cân bằng tốc độ oxy hóa và kiểm soát cách rượu phát triển qua thời gian.

- Tùy chỉnh mức độ nướng và cháy xém: Với thùng lai, nhà sản xuất có thể tùy chỉnh mức độ nướng (toasting) và đốt (charring) của từng loại gỗ để tạo ra các hợp chất như vani, caramel, hay mùi khói. Điều này giúp tạo nên sự đa dạng về hương vị và phong cách, phù hợp với từng loại rượu khác nhau.

- Tạo sự hài hòa về hương vị: Mỗi loại gỗ hoặc khu vực trong thùng có thể tạo ra các hợp chất hương vị khác nhau, từ đó giúp tạo nên sự hài hòa trong tổng thể. Kỹ thuật này tạo ra một sự kết hợp phức hợp giữa các hương vị như hương gỗ, trái cây khô, gia vị và vani, mà không làm rượu quá mạnh về một mùi vị cụ thể.

Nguyên lý hoạt động của kỹ thuật ngâm ủ lai nằm ở sự kết hợp thông minh giữa các loại gỗ và kỹ thuật chế tác để tối ưu hóa quá trình trao đổi khí, phát triển hương vị, và kiểm soát sự tương tác giữa rượu và gỗ. Điều này mang lại cho rượu một hương vị đa dạng, phong phú và độc đáo, khác biệt so với việc ngâm ủ trong các thùng gỗ đơn thuần.

Ưu điểm

Kỹ thuật ngâm ủ thùng lai, với sự kết hợp giữa các loại gỗ sồi khác nhau, mang lại nhiều ưu điểm nổi bật cho quá trình sản xuất rượu, đặc biệt là trong ngành rượu whisky, rum và tequila. Dưới đây là một số ưu điểm chính của kỹ thuật này:

- Hương vị độc đáo, phong phú và đa dạng : Việc sử dụng nhiều loại gỗ sồi khác nhau trong một thùng cho phép tạo ra nhiều tầng hương vị và màu sắc cho rượu. Điều này giúp rượu có sự cân bằng hoàn hảo giữa hương vị trái cây, gỗ và gia vị rất mới lạ và hấp dẫn, nâng cao trải nghiệm thưởng thức hơn.

- Tối ưu hóa thời gian ngâm ủ: Kỹ thuật ngâm ủ thùng lai cho phép các nhà sản xuất rượu đạt được độ trưởng thành mong muốn trong thời gian ngắn hơn so với việc sử dụng một loại gỗ duy nhất. Việc sử dụng các loại gỗ chất lượng cao để sản xuất thùng mang lại hiệu quả chiết xuất tốt hơn và nhanh hơn, giúp sản phẩm cuối cùng có hương vị phong phú. Điều này còn có thể giúp tiết kiệm chi phí và giảm thiểu rủi ro trong quá trình sản xuất.

- Tùy chỉnh theo nhu cầu: Các nhà sản xuất có thể tùy chỉnh tỷ lệ gỗ sồi trong thùng lai để phù hợp với khẩu vị và phong cách sản phẩm mà họ mong muốn, từ đó tạo ra các sản phẩm độc đáo và thu hút thị trường.

- Khả năng tạo ra sản phẩm độc quyền: Việc sử dụng thùng lai cho phép các nhà sản xuất rượu tạo ra những sản phẩm độc quyền, điều này không chỉ thu hút khách hàng mà còn giúp thương hiệu nổi bật hơn trên thị trường cạnh tranh.

Thách thức

- Khó khăn trong việc kiểm soát hương vị: Sự kết hợp của nhiều loại gỗ có thể tạo ra sự phức tạp về hương vị, nhưng cũng có thể dẫn đến việc khó kiểm soát độ cân bằng của hương vị rượu. Nếu không có kinh nghiệm, các nhà sản xuất có thể gặp khó khăn trong việc đạt được sự hài hòa mong muốn.

- Chi phí sản xuất cao: Việc kết hợp nhiều loại gỗ sồi khác nhau có thể dẫn đến chi phí sản xuất tăng. Giá thành cao của các loại gỗ sồi chất lượng tốt có thể làm tăng giá thành cuối cùng của sản phẩm, gây khó khăn cho các nhà sản xuất nhỏ.

Sự phát triển của Thùng lai (Hybrid barrel)

Khát vọng đổi mới cũng đã lan tỏa đến các nhà sản xuất rượu trong những năm gần đây. Không khó để tìm thấy một loại whisky, rum hoặc tequila được ngâm ủ hoặc hoàn thiện trong bất kỳ loại thùng nào, từ Sherry và Port đến các thùng rượu vang đã qua sử dụng. 

Thùng lai đã bắt đầu xuất hiện trong hơn chục năm trở lại đây. Thậm chí một số nhà máy bia ở nước ngoài cũng đã tham gia vào xu hướng này. Việc “lai tạo” thùng cũng có thể vượt ra ngoài sự kết hợp của các loại gỗ sồi trong một thùng duy nhất, khi các nhà sản xuất thử nghiệm với sự kết hợp từ nhiều thùng khác nhau để tìm ra sự cân bằng lý tưởng. 

Năm 2016, nhà máy chưng cất Amrut của Ấn Độ đã ra mắt Spectrum Whisky 005, được ngâm ủ trong sự kết hợp của năm thùng khác nhau: gỗ sồi Mỹ mới, gỗ sồi Tây Ban Nha, gỗ sồi Pháp, cùng với các thùng Oloroso Sherry đã qua sử dụng. Loại whisky này đã tạo nên cơn sốt lớn đến nỗi họ đã sớm cho ra mắt dòng sản phẩm thứ hai là Amrut Spectrum Whisky 004.

Xu hướng kết hợp cũng xuất hiện ở nhiều loại rượu khác, như với nhà sản xuất Absolut Amber. Loại vodka này có màu hổ phách nhờ vào sự kết hợp của gỗ sồi Mỹ và Thụy Điển.

Các nhà sản xuất tequila cũng bắt đầu sử dụng thùng lai. Nhà máy rượu tequila Patrón đã áp dụng việc ngâm ủ lai với sự thành công lớn, nổi bật phải kể đến dòng rượu tequila Gran Patrón Piedra của họ ra mắt vào năm 2014, đã tạo ra tiếng vang lớn. Nó được ngâm ủ lên đến 4 năm với các thanh gỗ sồi Limousin Pháp mới và mặt thùng gỗ sồi Mỹ đã qua sử dụng. “Gỗ sồi Mỹ mang lại những nốt hương caramel và vanilla, trong khi gỗ sồi Pháp thêm vào hương vị gỗ, trái cây khô và gia vị,” Antonio Rodriguez, giám đốc sản xuất tại Patrón cho biết. Sự kết hợp này, theo ông, cho phép tạo ra một loại tequila ngọt ngào, nhưng vẫn giàu và phức tạp, kết hợp giữa hương vị thảo mộc từ agave với vanilla nhẹ và nấm tươi.

Kết luận

Kỹ thuật ngâm ủ thùng lai (Hybrid-barrel aging) không chỉ là một bước tiến trong nghệ thuật sản xuất rượu mà còn là phản ánh rõ nét sự sáng tạo không ngừng của ngành công nghiệp này. Bằng việc kết hợp nhiều loại gỗ và kỹ thuật chế tác, phương pháp này mở ra cơ hội không chỉ riêng cho các nhà sản xuất tạo mà còn là những người đam mê sáng tạo ra những sản phẩm rượu độc đáo với hương vị phong phú và đa dạng.

Việc sử dụng thùng lai không chỉ mang lại sự cân bằng hoàn hảo giữa các yếu tố hương vị, mà còn mở ra những trải nghiệm mới mẻ cho người thưởng thức. Mỗi loại gỗ có những đặc trưng riêng, góp phần tạo nên những lớp hương vị đa dạng, từ hương vani ấm áp đến những nét cay nồng của gia vị.

Hãy theo dõi những bài viết tiếp theo của D.CHEERY để không bỏ lỡ những kỹ thuật ngâm ủ đầy sáng tạo, cùng với những bí quyết để tận dụng tối đa tiềm năng của phương pháp này.

______________________________________

THÙNG RƯỢU GỖ SỒI NGA D.CHEERY - GIÚP BẠN CÓ RƯỢU TÂY TỪ RƯỢU VIỆT

☎️ Hotline: 0934 262 323

☎️ Hotline dự phòng: 0969 772 656

📍436 Nguyễn Văn Cừ, Hồng Hải, Hạ Long, Quảng Ninh