Điều kiện nào để rượu được gọi là Whisky theo các quốc gia?

Rượu Whisky là một loại thức uống tinh túy được yêu thích trên toàn thế giới và với mỗi quốc gia sẽ có những quy định nghiêm ngặt về việc sản xuất dòng rượu này. Cùng D.CHEERY tìm hiểu điều kiện nào để rượu được gọi là Whisky theo các quốc gia, và vai trò quan trọng của thùng gỗ sồi trong quy trình này.

1. Lý giải tên gọi của dòng rượu đẳng cấp hàng đầu thế giới

Rượu Whisky là gì? 

Whisky là một loại rượu mạnh với nồng độ cồn từ 40 - 45% ABV, được chưng cất từ các loại ngũ cốc như lúa mạch, lúa mì, lúa mạch đen, ngô, hoặc lúa kiều mạch. Rượu thường được ủ trong các thùng làm từ gỗ sồi, bởi các hợp chất hữu cơ trong loại gỗ này như tannin, chất hữu cơ và phenolics giúp tăng cường hương vị thơm ngon, đậm đà và hấp dẫn của rượu.

Whisky được cho là xuất xứ từ Scotland vào khoảng thế kỷ 15, nơi người ta bắt đầu ủ mạch nha. Tuy nhiên, do chiến tranh kéo dài vào thời điểm đó, rượu Whisky đã được mang sang Mỹ và ở đó, nguyên liệu chính chuyển sang các loại ngũ cốc khác.

Tên gọi “Whisky” có thể xuất phát từ các ngôn ngữ khác nhau, phản ánh quy trình sản xuất rượu. Có giả thuyết cho rằng tên gọi này bắt nguồn từ tiếng Gaelic “aqua vitae” trong tiếng Latinh, nghĩa là “nước của sự sống”. Thuật ngữ này được người Gaelic ở Ireland và Scotland sử dụng để miêu tả rượu mạnh chưng cất từ ngũ cốc, nhấn mạnh sự kỳ diệu của quá trình ủ và làm giàu hương vị.

Tất nhiên, các khu vực khác nhau sẽ có những quy định riêng về việc sản xuất Whisky. Do đó, định nghĩa về mặt pháp lý của Whisky sẽ thay đổi tuỳ thuộc vào nơi bạn sinh sống. Nhưng Whisky tại tất cả mọi nơi vẫn có những tiêu chuẩn chung nhất định!

Rượu Whisky được làm như thế nào?

Mặc dù có nhiều loại Whisky khác nhau, nhưng hầu hết chúng đều tuân theo cùng một quy trình sản xuất chung. Sự khác biệt nằm ở việc lựa chọn tỷ lệ nguyên liệu, loại thùng, thời gian, điều kiện môi trường (độ ẩm, nhiệt độ, ánh sáng) ngâm ủ rượu, v.v ...

Quy trình sản xuất Whisky

Chúng ta hãy cùng xem xét các đặc điểm chính của 3 loại rượu Whisky Scotch theo phong cách:

Rượu Whisky Mạch nha đơn 

- Phải được sản xuất tại 1 lò chưng cất từ 100% lúa mạch nha.

- Phải được ủ trong thùng gỗ sồi ít nhất 3 năm.

- Phải chưng cất bằng nồi chưng cất bằng đồng đến nồng độ cồn không quá 94,8% ABV.

- Phải được đóng chai tại Scotland với nồng độ cồn tối thiểu là 40% ABV.

- Tuổi của chai phải ghi rõ loại whisky trẻ nhất trong chai.

- Chỉ được phép thêm màu caramel E150 và nước.

Xin lưu ý rằng mặc dù nhiều nhà sản xuất cho rượu whisky vào thùng ở mức ABV là 63,5%, nhưng SWA không có quy định nào nêu rõ mức ABV chính xác.

Rượu Whisky Ngũ cốc

- Phải được làm bằng ngũ cốc thật, bao gồm lúa mạch, lúa mì, lúa mạch đen và ngô.

- Phải chưng cất đến mức không quá 94,8% ABV.

- Thường được chưng cất bằng cách sử dụng cột chưng cất.

- Phải được ủ trong thùng gỗ sồi ít nhất 3 năm.

Rượu Whisky Blend

- Phải được thực hiện bằng cách pha trộn rượu whisky từ ít nhất 2 nhà máy chưng cất khác nhau.

- Rượu Whisky pha trộn phải được pha trộn bằng cách sử dụng một hoặc nhiều loại mạch nha đơn cất và một hoặc nhiều loại whisky ngũ cốc.

- Blended Malt chỉ được chứa mạch nha đơn cất từ ít nhất 2 nhà máy chưng cất khác nhau.

- Tuổi của chai phải ghi rõ loại whisky trẻ nhất trong chai.

- Phải được đóng chai ở mức không dưới 40% ABV.

- Chỉ được phép thêm màu caramel E150 và nước.

Ireland

Irish Whiskey phải đáp ứng các tiêu chí do Cơ quan An toàn Thực phẩm Ireland đặt ra. Chúng ta hãy cùng xem xét các đặc điểm chính của 3 loại rượu Whisky Ireland theo phong cách:

Rượu Whisky Irish Pot Still

- Phải chưng cất bằng nồi đồng.

- Cả lúa mạch nha và lúa mạch chưa nảy mầm đều có thể sử dụng cùng với các loại ngũ cốc khác.

- Hỗn hợp phải chứa ít nhất 30% lúa mạch nha và ít nhất 30% lúa mạch chưa nảy mầm được sử dụng trực tiếp trong quá trình chưng cất.

- Để được gọi là Single Pot Still Whiskey, rượu phải được chưng cất tại một lò chưng cất duy nhất.

Single Malt của Ireland

- Phải được làm từ 100% lúa mạch nha trong một lò chưng cất.

- Phải chưng cất bằng nồi đồng.

Rượu Whisky Ngũ Cốc Ireland

- Có thể sử dụng ngũ cốc nguyên hạt trong sản xuất.

- Không được có hàm lượng lúa mạch nha vượt quá 30%.

- Phải chưng cất trong một cột chưng cất.

- Phải được ủ trong thùng gỗ sồi có nồng độ cồn từ 63% đến 70% ABV.

Hoa Kỳ

Rượu Whisky Bourbon

- Phải được thực hiện tại Hoa Kỳ hoặc các vùng lãnh thổ của Hoa Kỳ.

- Phải được ủ trong thùng gỗ sồi mới được đốt cháy.

- Hỗn hợp phải chứa ít nhất 51% ngô.

- Chưng cất đến mức không quá 80% ABV.

- Phải được ủ trong thùng gỗ sồi có nồng độ cồn không quá 62,5% ABV.

- Phải được đóng chai ở mức không dưới 40% ABV.

- Bourbon nguyên chất phải được ủ ít nhất 2 năm.

- Không thêm hương vị hoặc màu sắc.

- Chỉ được phép sử dụng phẩm màu và hương liệu trong Bourbons được dán nhãn là Blended.

- Bourbon có thời gian ủ dưới 4 năm phải ghi thời gian ủ trên nhãn.

- Tuổi của chai phải ghi rõ loại whisky trẻ nhất trong chai.

Bourbon không có yêu cầu về thời gian ủ tối thiểu. Về mặt kỹ thuật, rượu mới có thể được ủ qua thùng và được gọi là bourbon. Những loại Bourbon trẻ nhất trên thị trường chỉ được ủ trong 3 tháng. Bourbon có thể được sản xuất ở bất kỳ đâu tại Hoa Kỳ, mặc dù nó chủ yếu liên quan đến Tiểu bang Kentucky.

Rượu Whisky Tennessee

Rượu Whisky Tennessee có chung hầu hết các yêu cầu về quy định với Bourbon. Ngoài ra, còn có thêm một số yêu cầu:

- Rượu Whisky Tennessee chỉ có thể được sản xuất tại Tiểu bang Tennessee.

- Từ năm 2014, rượu Whisky Tennessee có thể được ủ trong thùng gỗ sồi đã qua sử dụng.

Rượu Whisky lúa mạch

- Hỗn hợp nghiền phải chứa ít nhất 51% hạt lúa mạch đen.

- Để được gọi là "Straight", rượu Whisky lúa mạch đen phải được ủ ít nhất 2 năm và không thể pha trộn với các loại whisky khác.

- Chưng cất đến không quá 80% ABV.

- Phải được ủ trong thùng gỗ sồi có nồng độ cồn không quá 62,5% ABV.

- Phải được ủ trong thùng gỗ sồi nguyên chất đã cháy.

- Phải được đóng chai ở mức không dưới 40% ABV.

Các loại American Grain Whisky khác bao gồm Wheat Whisky, được làm bằng hỗn hợp nghiền gồm ít nhất 51% lúa mì, và corn whiskey, thường không ủ. Hỗn hợp nghiền corn whiskey phải có hàm lượng ngô ít nhất là 80%, và nếu ủ, có thể sử dụng thùng gỗ sồi đã qua sử dụng chưa cháy.

Rượu Whisky mạch nha đơn cất của Mỹ

- Phải được làm bằng cách sử dụng 100% lúa mạch nha.

- Phải được nghiền, chưng cất và ủ và sản xuất tại Hoa Kỳ.

- Ủ trong thùng gỗ sồi không quá 700 lít.

- Chưng cất đến không quá 80% ABV.

- Đóng chai ở mức không dưới 40% ABV.

- Không được phép sử dụng rượu trung tính. Được phép sử dụng các thành phần tạo màu, tạo hương vị và pha trộn.

Bảng quy định về việc sản xuất rượu Whisky theo từng quốc gia

Nguồn: The Whisky Ardvark - Whisky rules & regulations by country

Qua bảng trên ta có thể thấy rằng mỗi quốc gia đều có rất nhiều quy định để rượu được gọi là Whisky: từ nguyên liệu sản xuất, quy trình sản xuất, điều kiện môi trường, nồng độ cồn chưng cất cho đến những thông tin ghi trên chai đóng để đem ra thị trường tiêu thụ. Điều này đã đập tan một số ngộ nhận cho rằng rượu chỉ cần được ngâm trong thùng gỗ sồi thì sẽ được coi là Whisky!

Vậy nếu sử dụng những loại rượu trắng của Việt Nam ngâm ủ trong thùng gỗ sồi thì loại rượu này có được coi là Whisky không? 

Theo các quy định quốc tế về Whisky, việc ngâm ủ rượu trắng của Việt Nam trong thùng gỗ sồi sẽ không tạo ra "Whisky chính thống", do những yêu cầu nghiêm ngặt về thành phần, quá trình sản xuất, và xuất xứ.

Về quy trình sản xuất, Whisky thường được chưng cất đến một độ cồn nhất định, sau đó ngâm ủ trong thùng gỗ sồi ít nhất 3 năm. Rượu trắng Việt Nam thường có quy trình chưng cất và thời gian ủ khác biệt. Dù rượu trắng Việt Nam có thể được ngâm ủ trong thùng gỗ sồi, nhưng nếu không tuân thủ đúng quy định về thời gian và quy trình thì cũng không được coi là whisky.

Về xuất xứ, Whisky phải được sản xuất tại các quốc gia được công nhận sản xuất Whisky (ví dụ: Scotland, Ireland, Mỹ, Canada, Nhật Bản). Việc sản xuất tại Việt Nam hiện vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu này.

Một ví dụ tương tự là Shochu của Nhật Bản. Shochu có thể được ngâm ủ trong thùng gỗ sồi và có hương vị phong phú, nhưng vẫn không được coi là Whisky vì không tuân thủ đúng các quy định về sản xuất Whisky.

Ngâm ủ rượu trắng Việt Nam trong thùng gỗ sồi có thể tạo ra một loại rượu có hương vị phong phú và độc đáo, nhưng loại rượu này không thể được gọi là Whisky theo các quy định quốc tế. Tuy nhiên, nó có thể được coi như một sản phẩm độc đáo của Việt Nam (Chúng ta vẫn hay gọi vui là Whisky Việt bởi thành phẩm rượu trắng sau khi ngâm ủ trong thùng gỗ sồi có phẩm chất tương tự gần 80% so với Whisky chính thống).

Vì vậy, một cách "gọi tên" mà chúng ta có thể tham khảo với rượu trắng ngâm ủ trong thùng gỗ sồi dựa theo cách phân loại nguyên liệu là Rice Whisky hoặc rượu gạo gỗ sồi!

Còn bạn, bạn nghĩ sao về điều này, hãy comment dưới bài viết để cùng D.CHEERY mở mang thêm những thông tin thú vị!

_____________________________________

THÙNG RƯỢU GỖ SỒI NGA D.CHEERY - GIÚP BẠN CÓ RƯỢU TÂY TỪ RƯỢU VIỆT

☎️ Hotline: 0934 262 323

☎️ Hotline dự phòng: 0969 772 656

📍436 Nguyễn Văn Cừ, Hồng Hải, Hạ Long, Quảng Ninh