Hiểu rõ về các loại kích thước (size) thùng gỗ sồi và tên gọi của chúng

Thùng rượu gỗ sồi, như tên gọi của chúng, là nơi để các loại rượu lão hoá và trưởng thành. Có rất nhiều loại thùng khác nhau với những kích thước khác nhau. Thay vì chỉ gắn chúng với tính từ là “lớn/ to” hay “nhỏ/bé” dễ gây nhầm lẫn, thì mỗi loại kích thước sẽ được đặt tên riêng cho mình, dựa trên những đặc tính của chúng.

Vậy những sự khác nhau giữa các loại kích thước của thùng gỗ sồi là gì và làm thế nào để bạn phân biệt chúng? D.CHEERY sẽ giúp bạn giải mã thắc mắc trên:

Các dòng thùng gỗ sồi và tên gọi dựa trên kích thước

Khi nhìn thông tin ghi trên những chai rượu Tây, bạn thường sẽ thấy những thông tin ghi trên nhãn có từ “cask” hay “barrel” là để chỉ loại thùng gỗ sồi được sử dụng để ngâm ủ ra chai rượu đó.

Nhưng nếu xét kỹ hơn, thì “barrel” thường được xem là một loại "cask" cụ thể với kích thước và hình dạng tiêu chuẩn. Trong khi “cask” là một thuật ngữ bao quát hơn, để chỉ nhiều loại thùng với những tên gọi riêng như hogshead, butt, quarter cask, puncheon…

Ngành công nghiệp rượu Whisky ở Mỹ phần lớn thường sử dụng thùng gỗ sồi có dung tích từ 180 đến 200 lít, điều này đã làm cho kích thước và hình dạng thùng trụ tròn này trở nên phổ biến hiện nay. Sự thống trị của tiêu chuẩn dành cho thùng gỗ sồi Mỹ tuân theo các quy định sản xuất rượu Bourbon, đó là chỉ cho phép sử dụng thùng gỗ sồi trắng mới và đốt cháy bên trong lòng thùng. Những loại này được gọi là barrel. Còn với nhiều loại cask khác nhau, vì cask được làm thủ công nên kích thước của mỗi thùng có sự khác biệt nhỏ và danh sách các loại cask dưới đây sẽ chỉ ra dung tích trung bình của chúng (từ lớn nhất đến nhỏ nhất).

English Tun

• Dung tích xấp xỉ: 900 - 982 lít 
• English Tun là đơn vị tiêu chuẩn theo hệ thống Anh, tương đương với 216 gallon Anh. Một tun có dung tích gấp đôi một butt và tương đương với sáu thùng bia.

Gorda

• Dung tích xấp xỉ: 700 lít
• Gorda là loại thùng lớn được làm từ gỗ sồi Mỹ, truyền thống trong ngành công nghiệp whisky Mỹ nhưng không thường xuyên được sử dụng để ngâm ủ trong ngành whisky Scotch vì dung tích của chúng quá gần với kích thước tối đa cho phép của thùng là 700 lít. Tuy nhiên, dung tích lớn của thùng Gorda rất hữu ích trong việc kết hợp các loại whisky khác nhau để sản xuất whisky trộn.

Madeira Drum

• Dung tích xấp xỉ: 650 lít
• Madeira Drum được làm từ các tấm gỗ sồi châu Âu dày, như tên gọi của chúng, những thùng này có hình dạng ngắn và to tròn, thường được sử dụng trong ngành rượu Madeira. Các thùng đã được ngâm ủ Madeira đôi khi được sử dụng để ngâm ủ các loại chất lỏng khác, đặc biệt là trong quá trình ủ hoàn thiện một số loại whisky.

Port Pipe

• Dung tích xấp xỉ: 650 lít 
• Được làm từ gỗ sồi châu Âu, tên gọi của loại thùng này vừa miêu tả việc chúng được sử dụng trong ngành rượu vang Port, vừa phản ánh hình dáng dài và hẹp của chúng. Các thùng đã được ngâm ủ Port thường được sử dụng để ủ hoàn thiện rượu whisky Scotch.

Machine Puncheon

• Dung tích xấp xỉ: 500 lít 
• Có hai kiểu thùng puncheon, và kiểu thùng ngắn và tròn này được làm từ gỗ sồi Mỹ, chủ yếu được sử dụng trong ngành công nghiệp rum, là kiểu phổ biến nhất. Các thùng puncheon đã sử dụng rum đôi khi được dùng để ủ hoàn thiện rượu sherry.

Sherry Shape Puncheon

• Dung tích xấp xỉ: 500 lít 
• Ngắn hơn và có hình dáng mập mạp, loại puncheon thứ hai này được làm từ gỗ sồi Tây Ban Nha mỏng hơn và được sử dụng trong ngành công nghiệp sherry. Các thùng puncheon đã được ngâm ủ sherry cũng được sử dụng trong ngành whisky.

Sherry Butt

• Dung tích xấp xỉ: 478-500 lít 
• Những thùng dài và mảnh này được làm từ gỗ sồi châu Âu và là loại thùng sherry phổ biến nhất. Sherry butts được sử dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp whisky, đến mức một ngành công nghiệp đã phát triển ở Tây Ban Nha để sản xuất các thùng này và ngâm ủ chúng với rượu theo phong cách sherry theo yêu cầu của các nhà chưng cất whisky Scotch - thường là sherry oloroso trong 3 năm. Rượu trong những thùng gỗ mới này không phù hợp để làm sherry, vì vậy rượu được sử dụng để ngâm ủ các thùng này thường được chưng cất thành brandy Tây Ban Nha. Do đó, nói một cách chính xác, các loại whisky được ủ trong những thùng này không nên được mô tả là "ủ trong sherry butts" vì những thùng này chưa từng sản xuất sherry. 

Barrique (Loại Cognac)

• Dung tích xấp xỉ: 300 lít
• Thường được sử dụng trong ngành rượu và cognac, và do đó cũng được sử dụng như các thùng đã qua sử dụng trong ngành công nghiệp whisky Scotch. Chúng có thể được mô tả tốt nhất là những thùng có hình dạng giống như butt nhưng nhỏ hơn.

Barrique (Loại Bordeaux)

• Dung tích xấp xỉ: 225 lít 
• Thường được sử dụng trong toàn bộ ngành công nghiệp rượu, đây là kích thước ưa chuộng của các nhà sản xuất ở Bordeaux. Chúng có thể được mô tả tốt nhất là những thùng có hình dạng giống như butt nhưng nhỏ hơn.

Hogshead (Thùng tái chế)

• Dung tích xấp xỉ: 225 đến 250 lít
• Trong ngành công nghiệp whisky Scotch, việc phá vỡ năm thùng bourbon tiêu chuẩn cũ thành các tấm gỗ và sau đó lắp ráp lại với các đầu mới để tạo thành bốn thùng lớn hơn có dung tích 250 lít được gọi là hogsheads (hoặc thân thiện hơn là 'hoggies'). Các nhà chưng cất whisky Scotch ưa chuộng thùng hogshead hơn so với thùng tiêu chuẩn vì các thùng lớn hơn cho phép lưu trữ nhiều whisky hơn trong cùng một không gian kho. Nhiều người cũng cho rằng whisky trưởng thành tốt hơn trong những thùng lớn hơn. Tên gọi hogshead ban đầu xuất phát từ một thuật ngữ tiếng Anh thế kỷ 15 "hogges hede", đề cập đến một đơn vị đo lường tương đương với 63 gallon (lớn hơn nhiều so với một hogshead hiện đại chính thức là 54 gallon Anh).

Thùng bia Anh 

• Dung tích xấp xỉ: 164 lít 
• Đây là một đơn vị đo lường tiêu chuẩn trong ngành công nghiệp bia Anh và kích thước thùng bia. Một thùng bia Brewer's tương đương với 163,58 lít.

Thùng tiêu chuẩn Mỹ (American Standard Barrel - ASB)

Dung tích: 180 đến 200 lít

Thùng tiêu chuẩn Mỹ chủ yếu được làm từ gỗ sồi trắng Mỹ, đôi khi có sử dụng gỗ sồi châu Âu. Đây là loại thùng phổ biến nhất và có kích thước tiêu chuẩn trong việc sử dụng hiện nay. Thông thường, chúng được sử dụng đầu tiên bởi ngành công nghiệp rượu whiskey Mỹ để ủ bourbon, sau đó được bán cho các nhà sản xuất rượu whiskey và rượu mạnh trên toàn thế giới, đặc biệt là các nhà chưng cất rượu whisky Scotland.

Để tối ưu hóa chi phí vận chuyển, các thùng này thường được tháo rời thành các thanh và được lắp ráp lại ở Scotland thành các thùng hogshead. Nhiều chuyên gia trong ngành coi thùng tiêu chuẩn Mỹ là kích thước lý tưởng để ủ whiskey, vì chúng cung cấp tỷ lệ bề mặt chất lỏng với bề mặt thùng hoàn hảo. Trong một nhà máy chưng cất Scotland, rất dễ để phân biệt các thùng bourbon Mỹ với các thùng sherry châu Âu; các đầu của thùng bourbon có một lỗ hổng nhỏ, trong khi thùng sherry có một lỗ hổng lớn hơn nhiều.

Kilderkin

• Dung tích xấp xỉ: 82 lít
• Kilderkin có dung tích bằng một nửa thùng bia Anh. Loại thùng này thường được sử dụng trong ngành bia và rượu, mang lại sự tiện lợi trong việc lưu trữ và vận chuyển.

Quarter Cask

• Dung tích xấp xỉ: 50 lít 
• Quarter Cask có kích thước bằng một phần tư của thùng tiêu chuẩn Mỹ nhưng vẫn giữ tỉ lệ tương tự. Kích thước nhỏ hơn tạo ra tỷ lệ bề mặt tiếp xúc với chất lỏng lớn hơn, đồng nghĩa với việc các loại rượu ngâm ủ trong những thùng này sẽ chín nhanh hơn. Tuy nhiên, những điều tốt đẹp thường đến với những ai kiên nhẫn, vì các loại rượu ngâm ủ trong thùng lớn hơn thường có chất lượng tốt hơn.

Blood Tub

• Dung tích xấp xỉ: 40 lít 
• Blood Tub là loại thùng nhỏ có hình bầu dục kéo dài, được thiết kế ban đầu để có thể dễ dàng mang theo trên lưng ngựa. Thiết kế này giúp việc vận chuyển các loại chất lỏng trở nên thuận tiện hơn trong quá trình di chuyển.

Firkin

• Dung tích xấp xỉ: 41 lít
• Firkin là loại thùng gỗ có dung tích bằng một phần tư thùng "British Brewery Barrel". Tên gọi của nó bắt nguồn từ tiếng Hà Lan cổ "vierdekijn," có nghĩa là "một phần tư". Với dung tích chứa khoảng 40,91 lít, firkin rất được ưa chuộng trong ngành bia của Anh, đặc biệt là với các loại bia cask ale. Truyền thống của các thợ thủ công Scotland là làm một thùng firkin vào cuối thời gian học nghề để chứng minh rằng họ đã hoàn thiện kỹ năng làm thùng của mình.

Pin

• Dung tích xấp xỉ: 20,5 lít
• Thùng pin của Anh có dung tích bằng nửa thùng firkin. Kích thước này rất phổ biến trong cộng đồng những người ủ bia tại nhà, thường sử dụng các túi nhựa trong hộp (bag-in-box) có kích thước này, được gọi là polypin. Một thùng pin chứa khoảng 17,03 lít.

Barracoon/Barrack

• Dung tích xấp xỉ: 4 lít 
• Barracoon (hoặc barrack) là loại thùng nhỏ có dung tích khoảng 4 lít, thường được sử dụng để chứa và vận chuyển các loại chất lỏng nhỏ hơn.

Tạm kết

Việc hiểu biết về các loại thùng gỗ sồi với những kích thước và công dụng đặc trưng là một yếu tố khá quan trọng cho những ai đam mê thưởng thức hương vị rượu ngâm ủ và trưởng thành trong thùng. Bởi những yếu tố từ kích cỡ, hình dáng, tên gọi sẽ ảnh hưởng sâu sắc đến quá trình lão hoá của rượu, mang đến những sắc thái hương vị riêng biệt. Chọn đúng loại thùng và kích thước có thể tối ưu hoá trải nghiệm, tăng cường chiều sâu cho rượu. Hy vọng bài viết này của D.CHEERY sẽ hỗ trợ bạn tốt hơn trong việc nắm vững kiến thức trong ngành rượu và các phong cách trong quá trình ngâm ủ, cũng như phân biệt được sự khác nhau giữa các loại thùng gỗ sồi, từ đó lựa chọn được dòng thùng phù hợp nhất.

---------------------------------------------------------

THÙNG RƯỢU GỖ SỒI NGA D.CHEERY - GIÚP BẠN CÓ RƯỢU TÂY TỪ RƯỢU VIỆT

☎️ Hotline: 0934 262 323

☎️ Hotline dự phòng: 0969 772 656

📍436 Nguyễn Văn Cừ, Hồng Hải, Hạ Long, Quảng Ninh.