Ảnh hưởng của việc xoay thùng đến quá trình lão hoá rượu
Thùng Gỗ Sồi nhập khẩu Nga D.CHEERY®

Ảnh hưởng của việc xoay thùng đến quá trình lão hoá rượu

17 tháng 10 2025
D.Cheery

Bạn có bao giờ thắc mắc vì sao rượu được ngâm ủ trong thùng gỗ sồi lâu năm lại có hương vị tuyệt vời đến thế không? Đó là nhờ một quy trình thú vị gọi là xoay thùng (barrel rolling), đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc hình thành nên hương vị đậm đà, phong phú mà bạn yêu thích. 

Hãy cùng D.CHEERY khám phá lý do vì sao quá trình xoay thùng là yếu tố thiết yếu để sản xuất rượu ngâm ủ trong thùng gỗ sồi cao cấp. 

Xoay thùng (Barrel Rolling) là gì?

Xoay thùng đơn giản là hành động xoay tròn các thùng rượu theo định kỳ trong quá trình ủ. Hãy tưởng tượng đó như một cú “lăn nhẹ”, đảm bảo mỗi giọt rượu đều tiếp xúc đều với phần gỗ sồi nướng cháy bên trong. Khi rượu chín, nó hấp thu hương vị và mùi hương đặc trưng từ gỗ. Bằng cách xoay thùng, rượu được tiếp xúc với các phần mới của thùng, cho phép nó chiết xuất thêm nhiều tầng hương vị tinh tế và phức tạp hơn.

Hầu hết các nhà chưng cất sẽ xoay hoặc lăn thùng ít nhất một lần trong quá trình ủ, một số khác làm điều này nhiều lần hơn. Nhìn chung, thùng càng được xoay thường xuyên (tất nhiên là có kiểm soát), hương vị rượu càng trở nên phong phú hơn. Tuy nhiên, cần có sự cân bằng tinh tế, xoay quá nhiều có thể dẫn đến rượu bị át hương gỗ sồi, trở nên đắng và chát khó chịu.

Ngoài việc chiết xuất hương vị, xoay thùng còn giúp đảm bảo sự đồng nhất giữa các thùng, cho phép rượu được tiếp xúc với điều kiện gỗ tương đồng trên toàn bộ mẻ. Nó cũng giúp rượu chín đều hơn, đặc biệt bởi vì từng thanh/nan gỗ (stave) trong thùng có thể khác nhau về đặc tính gỗ và mức độ nướng.

Khi được thực hiện đúng cách, việc xoay thùng ảnh hưởng sâu sắc đến mùi hương, vị giác, cảm giác trong miệng và hậu vị của rượu. Những hương vị tinh tế do gỗ mang lại như vani, caramel và gia vị, trở nên nổi bật hơn. Tannin được hình thành và phân rã, tạo nên sự cân bằng hoàn hảo. Cuối cùng, xoay thùng giúp tạo nên sự hòa quyện hài hòa giữa gỗ và rượu.

Chi tiết về tần suất xoay thùng của mỗi nhà chưng cất thường là bí mật, giống như công thức gia truyền. Nhưng khi bạn thưởng thức ly rượu ngâm ủ lâu năm, bạn sẽ cảm nhận rõ ràng rằng việc xoay thùng chính là nền tảng của quá trình ngâm ủ. Kiên nhẫn và kỹ năng trong việc ủ rượu là một nghệ thuật, và xoay thùng chính là một trong những công cụ quan trọng nhất giúp tạo ra rượu hảo hạng.

Vì sao cần xoay thùng trong quá trình ủ

Việc xoay hoặc lăn thùng trong giai đoạn ủ là điều cực kỳ quan trọng để phát triển hương vị phức hợp trong rượu. Khi các thùng nằm yên, rượu từ từ thấm vào gỗ, chiết xuất ra những hợp chất tạo nên hương thơm và vị đặc trưng. Nhưng không phải mọi phần của thùng đều ảnh hưởng đến rượu giống nhau.

Bằng cách xoay thùng, bạn đảm bảo rượu liên tục tiếp xúc với toàn bộ bề mặt bên trong của thùng. Theo trải nghiệm thực tế của các nhà ngâm rượu, hai bên đầu thùng thường làm rượu chín nhanh hơn phần giữa thân thùng. Xoay thùng giúp rượu tiếp xúc với mọi vùng ủ khác nhau, ngăn chặn việc một hương vị nào đó lấn át phần còn lại, dẫn đến hương vị cân bằng và phong phú hơn.

Khi rượu già đi, nó thấm sâu hơn vào gỗ. Các lớp trong của thùng chứa vanillin tạo ra vị ngọt và hương vani, trong khi các lớp sâu hơn chứa tannin, góp phần mang lại hương vị cay nồng và cấu trúc. Xoay thùng giúp rượu hấp thu từ tất cả các lớp này, tạo nên hương vị đa tầng, phức tạp.

Dù là ngâm ủ loại rượu nào trong thùng gỗ sồi, việc xoay thùng là một kỹ thuật đơn giản nhưng có tác động to lớn. Chính những chi tiết nhỏ này tạo nên sản phẩm cuối cùng đậm đà, cân đối. 

Tần suất xoay thùng

Khi rượu ngâm trong thùng, việc xoay thùng trở thành bước quan trọng trong hành trình ủ. Quá trình này thường bao gồm việc xoay vật lý từng thùng, thường là xoay một phần tư vòng mỗi vài tháng. Việc này giúp rượu ủ đồng đều hơn, đặc biệt vì từng thanh/nan gỗ trong thùng có thể có độ cháy khác nhau.

Xoay thùng mang lại nhiều lợi ích:

- Tăng tiếp xúc với gỗ: giúp rượu hấp thu nhiều hương vị hơn, tạo nên tầng hương phức tạp.

- Giảm chênh lệch nhiệt độ: giúp rượu trong thùng duy trì nhiệt độ đồng đều.

- Ngăn việc hương vị bị át bởi "gỗ sồi": nếu rượu tiếp xúc với cùng một phần gỗ quá lâu, nó có thể trở nên đắng. Việc xoay giúp tránh điều đó.

Tần suất xoay phụ thuộc vào kích thước thùng, điều kiện kho và phong cách của nhà chưng cất.

Thùng lớn xoay ít hơn, thùng nhỏ xoay 2 - 4 tháng/lần. Phổ biến là xoay 2 - 3 lần trong năm đầu tiên và sau đó 1 - 2 lần/năm.

Ảnh hưởng của việc xoay đến quá trình chiết xuất

Khi thùng được xoay, rượu bên trong di chuyển, tiếp xúc nhiều hơn với gỗ, giúp:

- Chiết xuất thêm hương vị gỗ (vani, caramel, sồi cháy).

- Tạo hương vị mượt mà, tròn trịa hơn nhờ sự hòa quyện đều giữa các hợp chất.

- Tăng độ sậm màu hổ phách do hấp thu nhiều sắc tố từ gỗ.

Việc xoay tưởng đơn giản nhưng hiệu quả rất lớn. Những nhà chưng cất áp dụng kỹ thuật này thường có rượu sâu sắc, phong phú và có bản sắc rõ rệt hơn.

Tác động đến màu sắc và hương vị

- Màu sắc: Việc xoay giúp rượu hấp thu đồng đều các hợp chất như vanillin, lactone, tannin, tạo nên màu hổ phách đậm và đẹp hơn.

- Hương vị: Rượu tiếp xúc đều với lignin, hemicellulose và lớp cháy của gỗ, mang lại vị vani, caramel, bơ cháy phong phú.

- Oxy hóa: Quá trình xoay tăng cường trao đổi oxy, giúp hình thành hương vị trưởng thành như trái cây khô, rượu sherry.

- Độ nhất quán: Các thùng được xoay có hương vị đồng đều hơn, tránh tình trạng mỗi thùng có vị khác nhau.

Rủi ro khi xoay quá mức

Xoay thùng quá nhiều có thể gây:

- Mất hương vị đặc trưng do quá hấp thu vị gỗ, che mất hương ngũ cốc/gạo… và men riêng của rượu.

- Vị đắng, gắt do phản ứng tanin tăng nhanh.

- Mất cân bằng tổng thể, vị gỗ lấn át.

- Mất thể tích rượu, tăng “phần của thiên thần” (angel’s share - phần rượu bay hơi tự nhiên trong quá trình ủ).

Do đó, số lần xoay thùng cần được kiểm soát, vì xoay quá tay có thể làm hỏng hương vị tinh tế của rượu.

Thực hành tốt nhất khi xoay thùng

- Xoay ít nhất một lần trong năm đầu, sau đó 3 - 6 tháng/lần.

- Xoay chậm và nhẹ, tránh khuấy cặn.

- Đổi hướng xoay mỗi lần để rượu phân bố đều.

- Ghi chép lịch xoay thùng cẩn thận.

- Rượu nồng độ cao nên xoay thường xuyên hơn.

- Nhiệt độ ấm giúp quá trình xoay hiệu quả hơn.

Làm đúng theo những nguyên tắc này, rượu sẽ đạt hương vị êm mượt, cân bằng và phức hợp hơn nhiều.

Cách nhà chưng cất giám sát thùng

Các chuyên gia liên tục kiểm tra màu, mùi và vị để xác định mức độ chín. Họ cũng theo dõi độ cồn vì một phần rượu bay hơi qua gỗ, được gọi là “phần của thiên thần”. Sự giãn nở - co lại của thùng do nhiệt độ thay đổi cũng được ghi nhận cẩn thận.

Khi rượu đạt độ chín hoàn hảo, nó được đóng chai đơn thùng hoặc pha trộn tinh tế để đảm bảo hương vị ổn định.

Kết luận

Giờ bạn đã hiểu tầm quan trọng to lớn của việc xoay thùng trong quá trình ủ rượu. Khi thùng được xoay khéo léo, rượu bên trong được tiếp xúc đều với oxy và gỗ, phát triển tầng hương vị phong phú và phức hợp.

Dù việc này đòi hỏi nhiều công sức và chi phí, hầu hết các nhà chưng cất đều tin rằng chất lượng rượu cuối cùng hoàn toàn xứng đáng. Lần tới khi bạn thưởng thức ly rượu ngâm ủ trong thùng gỗ sồi, hãy nhớ rằng chỉ vài cú xoay nhẹ trong suốt quá trình ủ đã góp phần biến thứ rượu ấy thành tác phẩm tuyệt hảo.

Nguồn tham khảo: Whisky Barrel - The Impact of Barrel Rolling on Whiskey Aging: A Quick Guide

_________________________

THÙNG RƯỢU GỖ SỒI NGA D.CHEERY - GIÚP BẠN CÓ RƯỢU TÂY TỪ RƯỢU VIỆT

☎️ Hotline: 0934 262 323

☎️ Hotline dự phòng: 0969 772 656

📍SN 436 Nguyễn Văn Cừ, Hồng Hải, phường Hạ Long, Quảng Ninh

Viết bình luận của bạn

Tin liên quan